فوم چیست؟ فوم یا پف (به انگلیسی: Foam) مادهای هواپراکن با پوستهای نرم و اسفنجی است که به عنوان مثال در ترکیبات بسیاری از محصولات شوینده، کف پوشها، تجهیزات ورزشی، مواد عایق حرارتی، منسوجات و پارچهها، صنایع غذایی و … مورد استفاده قرار میگیرد. فوم در واقع از جمع شدن حبابهای هوا در یک چسب مایع تشکیل میشود. در شرایط عادی این ماده خیلی ضعیف و نیمی است و با فشار آسیب پذیر است. با افزودن موادی به فوم، میتوان مقاومت، صلابت و ویژگیهای دیگر را به آن اضافه کرد.
فوم در تعمیرات مبل
فوم یکی از مهمترین مواد مورد استفاده در تعمیرات مبل است. این ماده به دلیل خواص انعطاف پذیری، جذب ضربه و پایداری، برای تعمیرات صنعتی و خانگی مورد استفاده قرار میگیرد.
در بسیاری از موارد، فوم به عنوان مواد ضدرطوبت برای احتفاظ با شکل اولیه مبل و شکل ظاهری آن نیز به کار میرود. فومهای متفاوتی با انعطاف پذیری و ضخامت متفاوت در بازار وجود دارند.
از دیگر کاربردهای فوم در تعمیرات مبل میتوان به پوشش دادن پارچههای بدون جلوه به ظاهری جدید و جذاب اشاره کرد. همچنین فوم به عنوان منبع نرمی و قابل حمل در تعمیرات مبل، به خوبی برای اعمال لبهکاری در نواحی سخت قابل دسترسی مورد استفاده قرار میگیرد.
در کل، فوم با توجه به خواص غنی خود، جزء مواد بسیار مهم در صنعت تعمیرات صنعتی و خانگی مبل است.
کاربرد فوم
کاربردهای فوم عبارتند از:
- عایق حرارتی: فوم به عنوان یک عایق حرارتی استفاده میشود و در صنایع مختلفی مانند ساختمانها، اتومبیلها و کارخانجات استفاده میشود.
- عایق صوتی: به دلیل خاصیت جذب صدا، فوم به عنوان یک عایق صوتی به کار میرود و در تولید انواع دکوراسیون داخلی، صنایع صوتی و تجهیزات تراشهای استفاده میشود.
- بستهبندی: فوم به دلیل خاصیت وزن سبک و انعطافپذیر، برای بستهبندی محصولات حملونقلی استفاده میشود.
- تزئینی: فوم به دلیل انعطافپذیری و سهولت شکلگیری، در تولید دکوراسیون داخلی، تزئینات تئاتر و سینما و صنایع سفرهپوشی استفاده میشود.
- تولید اسفنج: فوم به عنوان ماده اصلی در تولید اسفنج استفاده میشود. اسفنج به عنوان یک وسیله تمیزکاری و همچنین در صنایع ساختمانی برای پاک کردن سطوح به کار میرود.
- تزئینات باغ: فوم به عنوان یک مواد پشمینه در تزئینات باغ استفاده میشود. فوم، با رنگآمیزی و برش به اشکال مختلفی تبدیل میشود و بهعنوان نهادهای برای تزئین باغ، برای سرسبزی نمایی از کوهستانها و کمک به حفظ رطوبت درختان مورد استفاده قرار میگیرد.
تفاوت فوم سرد و گرم
فوم سرد و گرم در واقع دو نوع فوم پلییورتان هستند که به روشهای مختلف تولید میشوند و دارای ویژگیهای متفاوتی هستند:
فوم سرد (Cold Foam)
- از پلییورتان با دانسیته بالا بهعنوان خام استفاده میکند.
- در فرایند تولید، هوا در قابلمه درجهای فشرده شده و به صورت پلییورتان سرد شده بیرون میآید.
- فوم سرد دارای چگالی بالاتر و شکل نگه داری بهتری نسبت به فوم گرم است.
- برای صنایع حمل و نقل، ساختمان سازی و تولید قطعات اتومبیل استفاده میشود.
فوم گرم (Hot Foam)
- از پلییورتان با دانسیته پایینتر بهعنوان خام استفاده میکند.
- در فرایند تولید، حرارت برای پلییورتان نیاز است تا بتواند شکل بگیرد.
- فوم گرم دارای چگالی پایینتر و انعطافپذیری بهتری نسبت به فوم سرد است.
- برای صنایع مبلمان، صنایع ورزشی و تجهیزات پزشکی استفاده میشود.
شکل گیری فوم
فوم شکل گیری میکند زمانی که یک گاز در یک مایع حل شده و بعداً تحریک شده تا از حلال آزاد شود. به عنوان مثال، وقتی حجم هوا به یک مایع صابونی اضافه میشود، این گاز در مایع حل میشود. هنگامی که صابون به شدت تحریک شده و هوا از مایع آزاد میشود، فوم شکل گیری میکند.
از منظر شیمیایی، فوم از دو بخش تشکیل شده است: فاز گازی و فاز مایع. فاز گازی شامل حجم هواست که در فاز مایع حل شده است. فاز مایع شامل مایع و صابون است که در آن حجم هوا حل شده است. طولانی بودن زمانی که گاز در مایع حل شده است، به اختلاف در فشار و دما بین حلال و گاز بستگی دارد.
فومها در مواد غذایی، محصولات شوینده، کف پوشها، صفحات فومی صنعتی و بسیاری دیگر از کاربردها به کار میروند.
انواع فوم
- فوم پلیاستر (Polyester foam)
- فوم پلیاتیلن (Polyethylene foam)
- فوم پلیپروپیلن (Polypropylene foam)
- فوم پلیاتیس (Polystyrene foam)
- فوم لاتکس (Latex foam)
- فوم چرم (Leather foam)
- فوم پلییورتان (Polyurethane foam)
- فوم پلیوینیل کلراید (Polyvinyl chloride foam)
اسفنج
همان ابر معمولی هست که همه می شناسند,در ضخامت های مختلف برای اکثر نقاط مبلمان استفاده می شود.مثلا برای دسته های مبل و پشت مبل اسفنج های نازک قرار داده می شود.در کف مبلمان هم در بسیاری از موارد اسفنج هایی موسوم به اسفنج 30 کیلویی یا اسفنج یورتان مبل استفاده می شود که منظور از 300کیلویی چگالی اسفنج می باشد.که هر چقدر بالاتر باشد طول عمراسفنج مبل بیشتر است.اسفنج یورتان مبل هم نوعی اسفنج هست که در حال حاضر جزء برندهای معتبر در زمینه کف مبلمان می باشد.
فوم
از ترکیب مواد شیمیایی مخصوصی با نسبت مشخص در کوره ساخته می شود,انواع مختلفی دارد و در انواع مبلمان و صندلی های اتومبیل استفاده می شود.به دلیل ساخت متنوع دارای کیفیت های مختلف ومتفاوتی هستند.از لحاظ ماندگاری نسبت به اسفنج های معمولی طول عمر بیشتری دارند.فوم هایی که برای مبلمان استفاده می شوند فوم گرم,فوم سرد و فوم ویژه.ضخامت فوم هم جدای از جنس آن می تواند 10یا 13ویا155 سانتی متر باشد.
فوم گرم
علت نامگذاری فوم گرم نوع ساخت آن هست که در دمای بالای کوره پخته می شود,فوم گرم نسبت به اسفنج برای استفاده در کف مبلمان بهتر است.خاصیت بارز فوم گرم سفت بودن آن است که البته این خاصیت به مرور بر اثر استفاده کم می شود و فوم نرم تر می شود.خاصیت ارتجاعی فوم گرم به مرور کمتر می شود.
فوم سرد
نامگذاری فوم سرد هم به دلیل استفاده از حرارت غیر مستقیم یا دمای کم در مراحل ساخت می باشد.دمای کم فرصت بیشتری برای شکل گیری مولکول های این فوم می دهد و به همین دلیل حالت ارتجاعی این فوم نسبت به فوم گرم بیشتر بوده و نرم تر از فوم می باشد.معمولا برای مبلمان راحتی در قسمت کف از فوم سرد استفاده می کنند,به دلیل نرم بودن و راحتی بیشتر.ولی طول عمر آن کمتر از فوم گرم است.معمولا تولید کنندگان مبل که در مبل خود از فوم سرد استفاده می کنند تنها 188 ماه کارشان را ضمانت می کنند.
فوم ویژه
خواص فوم گرم و سرد را همزمان داشته و از لحاظ نرمی و سفتی بین سرد و گرم می باشد.جدیدا برای مبلمان راحتی ومبل استیل از این نوع فوم استفاده می شود.
قالب فوم(عدسی یا تخت):منظور شکل ظاهری فوم هست که می تواندبه صورت دو طرف تخت یا یک طرف تخت و یک طرف به حالت محدب باشد.برای مبلمان با مدل های خاص کاربرد دارد به این شکل فوم عدسی می گویند.
الیاف و ویسکوز:رشته های نازکی از مواد پلی استری که به شکل ساده و یا حلقه و گردی تولید شده و در داخل کوسن مبل و تشک ها و بالشتک های مبلمان استفاده می شود.از نکات مثبت ویسکوز نرمی و راحتی فوق العاده آن می باشد.ولی برای کف مبل کمتر توصیه می شود,به دلیل اینکه حالت ارتجاعی کمتری نسبت به فوم و اسفنج داشته و به راحتی بر روی تشک جای نشیمن باقی می ماند.
تعویض فوم مبلمان یکی از مراحل اساسی در تعمیر مبل منزل می باشد.
فنر لول
فنرهای فلزی به شکل لوله ای هست که در داخل تشک های خواب هم استفاده می شود.بیشتر برای مبلمان استیل و مبل کلاسیک استفاده می شود این فنر در زیر فوم و بین تسمه ها و گونی قرار داده می شود.طول عمر مبلمانی که از فنر لول استفاده می شود نسبتا بیشتر هست.
فنر زیگزاگ:فنر زیگزاگ فنرهای فلزی به حالت زیگزاگ و سطحی کاملا مسطح دارند که این موضوع باعث می شود از این نوع فنر بتوان برای انواع مبلمان راحتی استفاده نمود,البته استفاده از این نوع فنر فلزی هم نسبت به قبل کمتر شده است.
تسمه کشی
تسمه کشی از کش های نازک موازی هم با روکش پارچه و یا نایلونی به صورت پیوسته ساخته شده است و در حال حاضر در اغلب انواع مبل راحتی و مبل استیل استفاده می شود.به دلیل تغییر نوع رویه کوبی از خرده پارچه و اسفنج به رویه کوبی با فوم,استفاده از تسمه کشی نسبت به قبل بیشتر شده است.قبلا به جای تسمه های کشی از تسمه های نخی غیر کشی استفاده می شد.
لایکو
ورق های نازکی از پنبه و پلی استر می باشند که برای دسته ها و تکیه گاه ودر بعضی موارد در کف مبل بر روی فوم (برای طول عمر بیشتر) استفاده می شود.لایکو هم بر اساس جرم حجمی مثل اسفنج دسته بندی می شود و هرچه دانسیته اش بالاتر باشد توان تحمل فشار بیشتر و طول عمر کار هم بیشتر می شود.
در مجموع در رویه کوبی انواع مبل استیل و مبل راحتی از اسفنج و فوم و الیاف ویسکوز استفاده می شود (در بعضی موارد برای دسته و پشت مبل هم فوم و ویسکوز قابل استفاده هست) کف مبلمان استیل در حال حاضر از فوم گرم,فوم سرد و یا فوم ویژه تولید می شود.